आजचा इतिहास: २८ जानेवारी – दिनविशेष
२८ जानेवारी या दिवशी इतिहासात अनेक महत्त्वाच्या घटना, जन्म, मृत्यू, तसेच सांस्कृतिक, क्रीडा, विज्ञान, मनोरंजन आणि शैक्षणिक घडामोडी घडल्या आहेत. चला या दिनविशेषांचा आढावा घेऊया.
जगातील महत्त्वाच्या घटना
- १८२०: रशियन शोधक फॅबियन गॉटलिब वॉन बेलिंग्सहॉसन आणि मिखाइल लॅजारोव्ह यांनी अंटार्क्टिकाचा शोध लावला.
- १८७१: फ्रान्को-प्रशियन युद्धानंतर पॅरिसने पॅरिस कम्युनच्या स्थापनेस सुरुवात केली.
- १९३२: जपानने शांघायवर हल्ला केला. यामुळे चीन-जपान युद्धाची पायाभरणी झाली.
- १९८६: अमेरिकेच्या स्पेस शटल “चॅलेंजर” स्फोट झाला. यामध्ये सात अंतराळवीरांचा मृत्यू झाला.
- २००२: दहशतवादी कारवायांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी अमेरिका आणि अफगाणिस्तानने एकत्रित कृती योजना आखली.
भारतामधील महत्त्वाच्या घटना
- १९३३: महात्मा गांधींनी “हरिजन” या साप्ताहिकाचे प्रकाशन केले. हे मासिक अस्पृश्यता निर्मूलनासाठी समर्पित होते.
- १९५०: भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाचे उद्घाटन झाले.
- १९८८: भारत सरकारने शेतकरी योजना व ग्रामीण विकास कार्यक्रमासाठी राष्ट्रीय कृषी बँक (NABARD) सुरू केली.
- २००१: गुजरातमधील भूकंपानंतर मदत कार्यासाठी केंद्र व राज्य सरकारांनी व्यापक योजना राबवल्या.
महाराष्ट्रातील महत्त्वाच्या घटना
- १६७०: छत्रपती शिवाजी महाराजांनी नरवीर तानाजी मालुसरे यांच्या मदतीने सिंहगड किल्ला जिंकला.
- १९८०: पंढरपूर-मिरज रेल्वेमार्गावर नवीन रेल्वेगाडी सुरू करण्यात आली.
- २०१२: महाराष्ट्र सरकारने लोकसंख्या नियंत्रणासाठी नवीन योजना जाहीर केली.
महत्त्वाच्या जन्मदिवस
- १९०३: के. एम. करिअप्पा – भारतीय लष्कराचे पहिले भारतीय सेनापती.
- १९२५: डग्लस एंगलबर्ट – संगणकाचा मायस बनवणारे अमेरिकन संशोधक.
- १९३७: राजेश पायलट – भारतीय राजकारणी व संरक्षण अधिकारी.
- १९५५: निकोलाय बासोव्ह – रशियन भौतिकशास्त्रज्ञ आणि नोबेल पुरस्कार विजेते.
महत्त्वाचे मृत्यू
- १९३९: विल्यम बटलर यीट्स – आयरिश साहित्यिक आणि नोबेल पुरस्कार विजेते.
- १९८६: राकेश शर्मा – भारताचे पहिले अंतराळवीर, जे चॅलेंजर शटल दुर्घटनेत मरण पावले.
- २०२०: कोबे ब्रायंट – प्रख्यात अमेरिकन बास्केटबॉलपटू.
सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक घडामोडी
- १८४६: “कराची डेली मेल” हे पहिले इंग्रजी वृत्तपत्र प्रसिद्ध झाले.
- १९२१: “झेवियर इन्स्टिट्यूट ऑफ सोशल सायन्सेस” भारतातील पहिले सामाजिक शिक्षण संस्थान म्हणून स्थापन झाले.
- १९७३: महाराष्ट्र राज्य शिक्षण मंडळाने नव्या पाठ्यक्रमाला मान्यता दिली.
क्रीडा क्षेत्रातील महत्त्वाच्या घटना
- १९५९: ऑस्ट्रेलियाने भारताविरुद्ध क्रिकेटमध्ये मोठ्या विजयाची नोंद केली.
- १९९९: सानिया मिर्झाने आपली टेनिस कारकीर्द सुरू केली.
- २०१८: भारतीय फुटबॉल संघाने AFC चॅम्पियनशिपसाठी पात्रता मिळवली.
विज्ञान आणि तंत्रज्ञानातील घटना
- १८८७: थॉमस एडिसनने फोनोग्राफचे पेटंट मिळवले.
- १९६५: नासाने “अपोलो १” प्रकल्प सुरू केला.
- २०२१: भारताने GSAT-3D उपग्रह यशस्वीपणे प्रक्षेपित केला.
मनोरंजन क्षेत्रातील महत्त्वाच्या घटना
- १९३५: चंद्रमोहन जोगळेकर, मराठी चित्रपटसृष्टीतील प्रसिद्ध अभिनेते यांचा जन्म.
- १९५९: “मदर इंडिया” या चित्रपटाने ऑस्कर नामांकन मिळवले.
- २०१०: “माय नेम इज खान” या चित्रपटाचे प्रीमियर जगभरात करण्यात आले.
शब्दांत गोडवा – कवितांचा ठेवा
‘शिवनेरीचा सिंह विजय’ – नरवीर तानाजी मालुसरे यांच्यावर आधारित अनेक कविता आजही प्रेरणा देतात.
२८ जानेवारी हा दिवस अनेकांसाठी प्रेरणादायी आणि ऐतिहासिक घडामोडींचा दिवस राहिला आहे. तुम्हाला यातील कोणती घटना जास्त महत्त्वाची वाटते, ती नक्की कळवा!