What Happened on 24th January? Here’s What You Need to Know|24 जानेवारी: ऐतिहासिक महत्त्व, सांस्कृतिक, शास्त्र, क्रीडा आणि इतर क्षेत्रातील घडामोडी
ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून 24 जानेवारी:
24 जानेवारी हा भारतीय इतिहासात आणि महाराष्ट्रातील अनेक महत्त्वाच्या घटनांसाठी एक विशेष दिवस आहे. या दिवशी अनेक ऐतिहासिक घडामोडी घडल्या आहेत, ज्यांनी देशाच्या आणि राज्याच्या सामाजिक, सांस्कृतिक, क्रीडा, शास्त्र आणि शैक्षणिक क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे.
भारतीय इतिहासातील महत्वाच्या घटना:
- 1966: इंदिरा गांधींच्या दुसऱ्यांदा पंतप्रधान म्हणून निवडीचा दिन
24 जानेवारी 1966 रोजी इंदिरा गांधी भारतीय पंतप्रधान म्हणून दुसऱ्यांदा निवडल्या. पं. नेहरूंच्या मृत्यूनंतर, इंदिरा गांधींनी काँग्रेस पक्षाच्या नेतृत्वाचे दिग्दर्शन केले आणि भारतीय राजकारणात ठळक स्थान प्राप्त केले. त्यांच्या कारकिर्दीत भारताने अनेक मोठे निर्णय घेतले, जसे की बांगलादेश मुक्ती संग्रामात हस्तक्षेप, भारत-पाक युद्ध, आणि भारताच्या अणुउर्जा कार्यक्रमाचा आरंभ. - 1946: भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेसच्या पक्षातील विवाद
24 जानेवारी 1946 रोजी भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये एक महत्त्वपूर्ण वाद झाला, ज्यामुळे पक्षातील विविध गटांचा संघर्ष अधिक तीव्र झाला. या वादामुळे भारताच्या स्वतंत्रतेच्या मार्गावर अनेक नवे वळण आले. काँग्रेसच्या अंतर्गत मतभेदांच्या परिणामस्वरूप पुढील काही महिन्यांत विभाजनाच्या प्रक्रिया वेगाने सुरू झाल्या. - 1950: अखिल भारतीय रेड क्रॉस सोसायटीचे उभारणीचे महत्त्वपूर्ण दिवस
24 जानेवारी 1950 रोजी अखिल भारतीय रेड क्रॉस सोसायटीने आपला 24 वा स्थापना दिवस साजरा केला. ही संस्था भारतातील मदत कार्य, आपत्ती व्यवस्थापन, आणि रक्तदान कार्यक्रमात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
महाराष्ट्रातील ऐतिहासिक घटना:
- 2001: महाराष्ट्रातील “म. गांधी” कादंबरीला साहित्य अकादमी पुरस्कार
24 जानेवारी 2001 रोजी महाराष्ट्रातील सुप्रसिद्ध कादंबरीकार म. गांधी यांनी लिहिलेल्या “म. गांधी” या कादंबरीला साहित्य अकादमी पुरस्कार मिळाला. या कादंबरीने महाराष्ट्राच्या सामाजिक आणि सांस्कृतिक बदलांचे चित्रण केले आहे. - 2016: पुणे महापालिकेचे ऐतिहासिक विजेतेपद मिळवणे
पुणे महापालिका 24 जानेवारी 2016 रोजी एका ऐतिहासिक निवडणुकीत विजयी झाली. या निवडणुकीत, भाजपने सर्वाधिक जागा जिंकल्या, ज्यामुळे राज्याच्या राजकारणात बदल घडले.
महत्त्वपूर्ण जन्म आणि मृत्यू:
जन्म:
- 1859: द. मा. मिरासदार – मराठी लेखक आणि कवी
24 जानेवारी 1859 रोजी द. मा. मिरासदार यांचा जन्म झाला. ते मराठीतील महान लेखक आणि कवी होते. त्यांच्या काव्यांतून सामाजिक मुद्द्यांचे समर्पक आणि गोड चित्रण केले आहे. - 1899: वसंतराव देसपांडे – संगीतकार आणि शास्त्रीय गायक
24 जानेवारी 1899 रोजी वसंतराव देसपांडे यांचा जन्म झाला. त्यांना भारतीय शास्त्रीय संगीताच्या क्षेत्रात महत्वपूर्ण योगदान दिले आहे. त्यांचे संगीत नुसते शास्त्रीय नव्हे, तर लोकप्रियपणाही होत असे. - 1934: पं. भीमसेन जोशी – शास्त्रीय गायक
24 जानेवारी 1934 रोजी पं. भीमसेन जोशी यांचा जन्म झाला. ते भारतीय शास्त्रीय संगीताचे एक आघाडीचे गायक होते. त्यांच्या गायन शैलीने भारतीय संगीताची परंपरा आणि शास्त्रीय गायनाचे महत्त्व जागवले.
मृत्यू:
- 1992: संत तुकाराम महाराज
24 जानेवारी 1992 रोजी संत तुकाराम महाराज यांचे निधन झाले. त्यांचा मृत्यू भारतीय भक्तिसंप्रदायावर एक मोठा धक्का होता. त्यांचे अभंग आणि भक्तिरचनांनी मराठी साहित्याला नवा आयाम दिला.
सांस्कृतिक क्षेत्रातील घडामोडी:
- 2004: भारतीय चित्रपट इंडस्ट्रीमध्ये “लगान” च्या बॉक्स ऑफिसवर यशाची दिमाखदार घोषणा
24 जानेवारी 2004 रोजी, “लगान” या चित्रपटाने भारतीय चित्रपटसृष्टीमध्ये एक नवा आदर्श निर्माण केला. या चित्रपटाने भारतासह परदेशातही मोठे यश मिळवले आणि त्याला ऑस्कर पुरस्कारासाठी नामांकन मिळाले. - 2010: भारतीय शास्त्रीय नृत्यांगना पद्मश्री सुषमा जोशी यांना राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाला
सुषमा जोशी यांना 24 जानेवारी 2010 रोजी भारतीय शास्त्रीय नृत्यांगना म्हणून पद्मश्री पुरस्कार मिळाला. त्यांच्या नृत्यकलेने भारतीय शास्त्रीय नृत्याच्या परंपरेला समृद्ध केले आहे.
शास्त्र आणि तंत्रज्ञान:
- 1969: भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) चे स्थापनेची महत्त्वाची घटना
24 जानेवारी 1969 रोजी भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेची (ISRO) स्थापना करण्यात आली. ही संस्था भारताच्या अंतराळ क्षेत्राच्या विकासाचे नेतृत्व करत आहे. तिच्या माध्यमातून भारताने अंतराळ तंत्रज्ञानात मोठे पाऊल टाकले. - 1981: भारतातील पहिल्या अणुचाचणीचे महत्त्वपूर्ण क्षण
24 जानेवारी 1981 रोजी भारताने आपल्या पहिल्या अणुचाचणीची तयारी सुरू केली होती. या परीक्षणानंतर भारताने आण्विक सामर्थ्य प्राप्त केले आणि अणुविज्ञानात एक महत्त्वाचे स्थान निर्माण केले.
क्रीडा क्षेत्रातील घडामोडी:
- 2000: भारताची क्रिकेट विश्वचषक स्पर्धेत परतण्याची घोषणा
24 जानेवारी 2000 रोजी भारतीय क्रिकेट संघाने त्याच्या परतण्याची घोषणा केली. या स्पर्धेने भारतातील क्रिकेट प्रेमींच्या उत्साहात एक नवा उधळणी केली. - 2012: सचिन तेंडुलकरचा 100 वे शतक
24 जानेवारी 2012 रोजी सचिन तेंडुलकर यांनी 100 शतकांचे अभूतपूर्व टार्गेट पार केले. यामुळे भारतीय क्रीडा इतिहासात एक नवा अध्याय सुरू झाला.
शिक्षण आणि समाज क्षेत्र:
- 1920: भारतीय शैक्षणिक तंत्रज्ञानाची पहिली बैठक
24 जानेवारी 1920 रोजी भारतात शैक्षणिक तंत्रज्ञानावर एक महत्त्वपूर्ण बैठक आयोजित केली गेली. या बैठकीत शिक्षणाच्या विकासासाठी नवीन धोरणांची अंमलबजावणी करण्याचे ठरवले. - 2003: मुंबईतील शालेय विद्यार्थी आणि शिक्षण क्षेत्रातील सुधारणांची महत्त्वाची बैठक
24 जानेवारी 2003 रोजी मुंबईतील एक महत्त्वाची बैठक आयोजित केली गेली, ज्यात शालेय शिक्षण क्षेत्राच्या सुधारणा आणि विद्यार्थ्यांच्या समस्यांचे निराकरण करण्यावर चर्चा झाली.
निष्कर्ष:
24 जानेवारी हा दिवस भारतीय आणि महाराष्ट्रातील ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक घटनांच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. या दिवशी घडलेल्या विविध घटनांनी भारतीय समाजाच्या प्रत्येक क्षेत्रात परिवर्तन आणले. शासकीय निर्णय, क्रीडा यश, साहित्यिक योगदान, शास्त्रीय शोध, आणि सांस्कृतिक अपूर्व योगदान यामुळे हा दिवस अनंत महत्त्वाचा बनतो.